In het bezit komen van geërfde goederen
Situatie als er geen testament is
Wanneer er geen
testament
Met een testament kan een persoon bij leven bepalen wat er na zijn overlijden met zijn goederen zal gebeuren. Bovendien kan een testament de rechten van bepaalde erfgenamen uitbreiden (bijvoorbeeld méér dan het vruchtgebruik van de gezinswoning toekennen aan de wettelijke samenwonende) of beperken (bijvoorbeeld de wettelijke reserve van de ouders afschaffen). Een testament is steeds herroepbaar.
is, komt de
nalatenschap
Vermogen, goederen en schulden op het moment van overlijden.
wettelijk gezien rechtstreeks toe aan de kinderen (of aan de kleinkinderen die in de plaats komen van hun vooroverleden ouder), onder voorbehoud van de rechten die toekomen aan de langstlevende huwelijkspartner van de overledene.
De reservataire erfgenamen (de langstlevende echtgenoot en de kinderen of kleinkinderen) krijgen automatisch het bezit van de nalatenschap, en moeten dus aan niemand de afgifte vragen. Samen kunnen zij tot de verdeling van de nalatenschap overgaan. Hetzij onmiddellijk, hetzij later. Kinderen moeten daarbij wel de rechten van de langstlevende echtgenoot eerbiedigen.
Wat de roerende goederen betreft zoals bv. meubels, contant geld, spaarboekjes, obligaties, kasbons of effecten kunnen zij onmiddellijk onderling verdelen. Ze kunnen ze ook - in afwachting van de verdeling - toevertrouwen aan een
notaris
De notaris is zowel een openbare ambtenaar die bevoegd is om authentieke akten te verlijden, te bewaren en er afschriften van te verstrekken, als een juridische raadgever. De notaris komt tussen in heel wat domeinen: huwelijken, echtscheidingen, de koop van een onroerend goed, een erfenis na overlijden,…
De notaris wordt benoemd door de Koning.
De partijen kiezen vrij hun eigen notaris.
of ze plaatsen op een gemeenschappelijke rekening. De bestaande boekjes en rekeningen kunnen ook tijdelijk behouden blijven.
Blokkering van de rekeningen
Bij het overlijden van een persoon worden zijn rekeningen geblokkeerd. Om die geblokkeerde gelden en rekeningen vrij te maken zal de financiële instelling (bank, spaarkas) een akte van erfopvolging De akte van erfopvolging is een akte die opgesteld wordt door de notaris. Ze heeft dezelfde functie als een attest van erfopvolging, namelijk de rekeningen van de erflater en diens echtgenote deblokkeren bij een overlijden. Indien de erflater bij leven een testament of huwelijksovereenkomst had opgesteld, een schenking had gedaan, of als er handelsonbekwame erfgenamen zijn, moet de akte van erfopvolging voorgelegd worden aan de bank. of erfrechtverklaring Een erfrechtverklaring is een document dat opgesteld is op vraag van de erfgerechtigde. Het is een document dat aangeeft wie de erfgenamen van een overledene zijn. vragen en een volmacht van alle erfgenamen.
Wanneer de tegoeden niet te groot zijn, vereffenen de meeste financiële instellingen die tegoeden. Dat gebeurt op verzoek van de notaris die gelast is met de regeling van de nalatenschap. Zij doen die vereffening dan op verantwoordelijkheid van de notaris.
Voor de opening van een bankkoffer worden de akte van erfopvolging en de volmacht altijd gevraagd. Bij de opening van de koffer moeten alle mede-erfgenamen aanwezig of vertegenwoordigd zijn of minstens op wettelijke wijze opgeroepen zijn. Weet geen enkel van de erfgenamen de code van het kofferslot of heeft niemand weet van een koffersleutel? Dan wordt de financiële instelling ingelicht. Een specialist kofferopener wordt dan opgeroepen.
Situatie als er een testament is
Als een algemene legataris Degene aan wie de erflater, bij testament, zijn gehele of een deel van zijn vermogen nalaat. wordt aangesteld in een notarieel testament, treedt deze automatisch in het bezit van de nalatenschap, zonder dat een aparte procedure nodig is, mits er geen reservataire erfgenamen zijn.
Bij een zelfgeschreven testament moet de algemene legataris De persoon aan wie de erflater, bij testament, zijn gehele of een deel van zijn vermogen nalaat. Dit kan zowel een familielid, als een niet-familielid zijn. de inbezitstelling vragen via de rechtbank.